5.3 Instrumenten uitwerken

Dit groenambitieplan is een eerste stap naar een nog groener Enschede. Het plan biedt handvatten en inspiratie om Enschede samen verder te vergroenen vanuit de gezamenlijke groene droom. Het biedt al concrete voorstellen om stappen te zetten of investeringen te doen. Tegelijkertijd zijn er ook nog verschillende uitwerkingen te maken en vraagt het plan en de principes borging in de dagelijkse uitvoeringspraktijk. Ook geeft het plan inspiratie en ideeën, waar we op een later moment weer keuzes in kunnen maken. Zo komen we via kleine stappen steeds verder richting onze vergroeningsdroom.

Het is belangrijk dat we als gemeente de benodigde instrumenten uitwerken die we nodig hebben om te vergroenen. We geven daartoe in dit ambitieplan een aanzet. Dit vraagt nog nadere uitwerking.

Vertalen principes naar groene toetsingskaders

Wat we nieuw aanleggen doen we gelijk groen. Want nieuwbouw, aanleg en herinrichting bieden de kans om het gelijk in één keer goed te doen. In hoofdstuk 3 en 4 hebben we de groene principes benoemd en uitgeschreven. Die vragen nog verdere vertaling naar de uitvoering. Zo vraagt de toetsing van de openbare ruimte een andere aanpak dan bijvoorbeeld het stimuleren van particulieren en particuliere initiatieven. Ook is belangrijk te kijken vanaf welk moment we de toetsing actief gaan toepassen. Daarvoor ontwikkelen we de benodigde toetsingskaders en benodigde uitwerkingen. Die vervolgens ook hun plek kunnen krijgen in andere toetsingsinstrumenten, zoals het kompas nieuwe initiatieven. Daarbij kijken we niet alleen naar de inrichting, maar ook naar de borging van het beheer en onderhoud. Want nieuwbouw/herinrichting en beheer kunnen je niet los van elkaar zien. Totdat de benodigde toetsingsinstrumenten zijn uitgewerkt, werken en handelen we al wel zo veel als mogelijk naar de principes.

Ook dit onderdeel werken we vanwege de sterke onderlinge relatie uit via en in samenhang met het Water- en Klimaatadaptatieplan Enschede (WeK).

Groengebiedsagenda's uitwerken

Enschede is uniek en heeft ook unieke gebieden met een eigen identiteit. Elk gebied vraagt daarom om maatwerk. Een woonwijk kun je niet op dezelfde wijze benaderen als een bedrijventerrein en de binnenstad vraagt weer een geheel eigen aanpak. Maar ook de dorpen en buurten onderling verschillen van elkaar. Daarom kijken we samen met inwoners, ondernemers en instellingen in onze stad hoe we met maatwerk de gebieden kunnen vergroenen. Om dit te bereiken willen we met groengebiedsagenda’s werken, waarin we de groene kwaliteiten per gebied uitwerken en benodigde vergroeningen in beeld brengen passend bij de identiteit van het gebied.

Het is daarmee vooral meer maatwerk op het dorp of de buurtgerichte uitwerking op de kaart van de groene principes. Deze groengebiedsagenda’s geven vervolgens inzichten voor ontwikkelingen, zoals de omgevingsvisie, de Stedelijke Investeringsafweging, de energietransitie en de water en klimaatadaptatie aanpak. Waarbij we kansen rond groen in ontwikkelingen beter kunnen benutten en ontwikkelingen per buurt beter tegen elkaar kunnen afwegen. Ook geeft een groengebiedsagenda meer inzicht in benodigde investeringen als we de vergroening in een gebied willen versnellen.

Juridische instrumenten: Bescherming bomen en groen

We willen het groen beschermen dat we al hebben. Zoals onze waardevolle bomen, boomstructuren en -gebieden. Hiervoor hebben we al een beschermwaardig bomenbeleid met regels in de Verordening Kwaliteit Leefomgeving en nadere door het college vastgestelde regels. Deze gaan we verder verbeteren. Ook onderzoeken we of er aanvullende inzet van juridische instrumenten nodig is. We zorgen dat we de goede juridische instrumenten in huis hebben om ons waardevolle groen en de bomen te beschermen.

 De benodigde uitvoeringsmiddelen voor dit plan regelen

In 5.1 en 5.3 hebben we investeringen en instrumenten benoemd die we vanuit dit plan voor de eerste tijd als belangrijk zien. Deze vragen nog verdere uitwerking in samenwerking met bestuur, inwoners, ondernemers en instellingen. Zowel in wat ze precies inhouden, wat ze kosten en in welke prioriteitsvolgorde we ze willen uitvoeren in de komende jaren. Daarnaast biedt dit plan bijvoorbeeld via de ideeën bij hoofdstuk vier ook nog veel inspiratie en mogelijkheden om vanuit samenleving of bestuur andere ideeën op te pakken om Enschede te vergroenen.

Om de groene investeringen voor realisatie van dit groenambitieplan beter vorm te geven zien we drie sporen:

• • Uitwerken van de benodigde investeringsmiddelen. Dit doen we via de gemeentelijke planning en controlproducten, zoals de Zomernota en de gemeentebegroting. De investeringen van paragraaf 5.1 en 5.3 werken we daarin verder uit, duiden we beter (inhoudelijk en financieel) en geven we ook een prioriteringsvolgorde (Wat moet eerst, wat kan nog even wachten?). Dit mede aan de hand van de wensen vanuit het gemeentebestuur. We geven inzicht in zowel de (eenmalige) investeringen, de benodigde inzet als de structurele middelen voor bijvoorbeeld beheer en onderhoud.

  • De basis op orde brengen. Hier zijn al stappen in gezet (zie 5.1.1), maar het vraagt bijvoorbeeld ook weer passende vervangingsmiddelen om slechte of oude beplanting te vervangen.

  • Een meerjaren groeninvesteringsbudget voor gemeentelijke groene investeringen. Waarmee we vanuit de gemeente elk jaar groene stappen kunnen zetten en groene projecten kunnen uitvoeren vanuit dit groenambitieplan. De investeringen verantwoorden we via de gemeentelijke planning en control producten. De hoogte van dit investeringsbudget vraagt nog verdere uitwerking.

Eerste indicatie omvang benodigde uitvoeringsmiddelen

Om een eerste beeld te krijgen van de mogelijke kosten van de investeringen (zie paragraaf 5.1) is hieronder een eerste globaal overzicht van te verwachten kosten weergegeven. Het gaat slechts om een eerste indicatie voor de beeldvorming, die later nog verdere uitwerking vraagt.