Noodzaak tot vergroenen vanuit de opgaven voor Enschede

Hieronder de vertaling van de vijf opgaven voor Enschede naar de noodzaak tot het verder vergroenen van Enschede.

1. Talent aantrekken en vasthouden: Groen maakt Enschede een aantrekkelijke stad om te wonen en te werken

Aantrekkelijke groene woonwijken

Groen draagt bij aan de gezondheid, leefbaarheid en aantrekkelijkheid van een woonwijk. Woningen in een groene buurt zijn vaak meer geld waard, omdat groen in de directe woonomgeving wordt gewaardeerd. In bestaande woonwijken willen we de groene kwaliteit van de openbare ruimte verder verbeteren en ook op particulier terrein valt nog winst te behalen met een groene inrichting van tuinen, muren en daken. Voor de woningen hebben we hiervoor ook al doelen benoemd in de woonvisie Enschede.

Bruisende groene binnenstad

We zetten in op een bruisende groene binnenstad. Hier ligt nog een grote opgave om verder te vergroenen. Dit is ook te zien als we kijken naar de kaart met bestaand groen. Hoe dichter we naar het centrum komen, hoe minder groen er is. Het vergroenen van het centrum zorgt ervoor dat het verblijfsklimaat aangenaam blijft in warme en droge zomers. 

Ook vanuit ondernemers in de binnenstad is er een sterke wens om de binnenstad groener in te richten. De parken dragen bij om elkaar te kunnen ontmoeten tijdens een picknick of een yogales en bieden plek aan evenementen zoals de kermis, festivals met kunst, muziek en lekker eten en drinken.

Identiteit – Enschede, groenste stad

Een van de pijlers van de Citymarketingvisie is ‘Enschede als groene leefstad’. Met ons prachtige buitengebied en de stadsparken vol geschiedenis en recreatiemogelijkheden kunnen we ons hierop nog beter profileren. Het behoud van het cultuurhistorisch verleden is van belang om het verhaal van het ontstaan Enschede te laten zien.

De groene hoofdstructuur van stad maakt het makkelijker om je te oriënteren en verbindt stad en land met elkaar. Met een groene entree bij de invalswegen geef je direct het goede visitekaartje af.

Talent en innovatie: een groene werkomgeving inspireert en verlaagt stress

Een groen omgeving inspireert. Het campusterrein van de UT is hiervoor een goed voorbeeld. Ook voor andere leer- en werkomgevingen willen we inzetten op vergroenen. Een groenere omgeving geeft ons meer rust en daardoor zijn we minder snel gestrest. Ook zal het meer uitnodigen om de lunch buiten te nuttigen of om een stukje te wandelen in de lunchpauze.

2. Bereikbaarheid van banen: groene mobiliteit en werken in het groen

Versterken van de mobiliteitsopgaven door vergroenen

Op het gebied van de mobiliteit en het daarmee zorgen voor een betere bereikbaarheid van banen hebben we grote opgaven. Deze zijn vertaald in bijvoorbeeld de mobiliteitsvisie en de fietsvisie. 

We zetten in op het stimuleren van het gebruik van de fiets, door meer fietsvoorzieningen aan te leggen. Groene routes maken het aantrekkelijker om te gaan fietsen. Rond het parkeren liggen er kansen om parkeerplaatsen (tijdelijk) te vergroenen. Ook kan het creëren van verkeersluwe straten kansen en ruimte bieden om te vergroenen. In het centrum is de visie om het parkeren zoveel mogelijk ondergronds of op afstand op te lossen, waardoor er mogelijk meer ruimte ontstaat voor groen. Dit vraagt een verdere uitwerking in samenhang met de eerder genoemde visies, waarbij het groen bijdraagt aan deze visies.

Mogelijkheden om in groen te werken en duurzaam ondernemen

De bedrijventerreinen in Enschede vragen om verdere vergroening in goede balans met de inrichting en functionaliteiten, die een bedrijventerrein voor ondernemers moet bieden. Daarbij moet er per bedrijventerrein gekeken worden welke mogelijkheden er zijn, want elk bedrijventerrein is uniek.

Op het gebied van onze arbeidsmarktdoelstellingen biedt groen kansen. Zo bieden de aanleg en het onderhoud van groen letterlijk kansen aan inwoners op een baan of om via het werk in het groen weer een stap te maken richting betaald werk. Een kans die we moeten blijven benutten, want zo’n 60% van de medewerkers bij Onderhoud Enschede BV zijn al medewerkers met een arbeidsmarktdoelstelling. Meer groen biedt dus ook simpelweg meer kans op banen.

Het vergroenen van de stad biedt ook een markt voor ondernemers voor bijvoorbeeld advies over natuurinclusief bouwen, innovatieve producten voor vergroenen van daken en tuinen of het duurzaam hergebruiken van vrijkomende tegels.

3. Inclusieve stad: Gezondheid en ontmoeten

Een groene stad met gezonde inwoners, waarin iedereen meedoet

We hebben grote opgaven op het gebied van gezondheid en het stimuleren van gezonde leefstijl als onderdeel van een inclusieve samenleving. We moeten samen zorgen voor een gezonde stad waarin iedereen meedoet en meetelt. 

Want gezondheid gaat over meer dan ’niet ziek zijn’, het gaat ook over het mee kunnen doen in de maatschappij, over een betekenisvolle bijdrage kunnen leveren en over de omgeving waarin je leeft.

Vanuit gezondheid zetten we in op preventie (gezond leven) en op sporten en bewegen via het sport-, beweeg- en leefstijlakkoord en het preventie-akkoord. Waarbij het informeel bewegen en sporten in de openbare ruimte steeds belangrijker wordt. Groen is daarin belangrijk. 

Groen verbindt en in een groene leefomgeving zijn mensen gezonder en leven gezonder. Onder andere de parken zijn belangrijk om te ontspannen, tot rust te komen en even te recreëren.

Groen ontmoeten en verbinden

Bij een leefbare stad hoort ook de mogelijkheid tot ontmoeten. Ontmoeten is belangrijk voor onze ontwikkeling, om te leren van elkaar, maar elkaar treffen is ook goed voor ons geestelijk welzijn. Elkaar helpen en een praatje maken is belangrijk om je goed te voelen. Groen draagt hieraan bij doordat kinderen samen kunnen spelen en sporten, doordat er samen gewerkt wordt in een buurtmoestuin of we elkaar tegen komen tijdens een wandeling.

4. Duurzame groene stad: streven naar natuurlijk evenwicht

Biodiversiteit en streven naar natuurlijk evenwicht

Biodiversiteit is de term die wordt gebruikt om de verscheidenheid van al het leven op aarde aan te duiden. Biodiversiteit is van essentieel belang voor het voortbestaan van de mens in het algemeen. Het gaat om een ecosysteem waarin soorten van elkaar afhankelijk zijn en dat met de juiste verhoudingen tot elkaar in balans is.

Zo zijn bijvoorbeeld insecten nodig om gewassen te bestuiven en de bodem gezond te houden, vogels om het teveel aan insecten op te eten en bomen om nestgelegenheid te bieden voor vogels.

Ook in de stad in het belangrijk dat we streven naar een natuurlijk evenwicht voor bijvoorbeeld schone lucht en het tegen gaan van invasieve exoten, plantziekten en dierplagen als de eikenprocessierups. Kwalitatief en divers groen dat onderling met elkaar verbonden is, is essentieel voor het natuurlijk evenwicht in de stad.

Een groene stad is klimaatbestendig

Het klimaat verandert. We krijgen steeds meer te maken met extremere weerstypen. De effecten daarvan zijn hitte, wateroverlast en droogte. In het Water- en klimaatadaptatieplan (WeK) wordt omschreven op welke manier we moeten ingrijpen om ons aan te passen aan de effecten van klimaatverandering. 

We zorgen voor een klimaatrobuust Enschede in 2050, waarbij groen als een belangrijk middel wordt benoemd om dit te bereiken. Groen biedt verkoeling en kan water bergen en teruggeven aan de bodem.

Balans tussen vergroenen en verstenen

Enschede wil groeien naar 170.000 inwoners, waarbij we “verdichten vanuit het hart”. We zorgen voor voldoende passende woningen binnen de bestaande stad, zoals ook te lezen valt in de Ruimtelijke ontwikkelingskoers. Daarnaast moeten we inzetten op ontwikkelingen als de energietransitie , die ook de gebruiksdruk op de bestaande ruimte vergroten. 

Om negatieve effecten van verstening tegen te gaan, is het nodig om bij nieuwbouw en herinrichting ook ruimte te reserveren voor groen en zo groen mogelijk te bouwen en ontwikkelen. Het vraagt creativiteit en een balans tussen stenen en groen.

5. Goed bestuur: Participatie en helderheid in rollen en verwachtingen

Samenwerken is belangrijk. Want zonder samenwerking kunnen we onze groene opgaven niet realiseren. Groen biedt daarbij ook een uitstekend middel om de participatie en samenwerking te vergroten. We zetten daarom actief in op het vergroenen van Enschede samen met inwoners, ondernemers en instellingen. Tegelijkertijd is het voor goede participatie belangrijk om helder te zijn over de ruimte die er is om te participeren: welk participatieniveau is wenselijk en waarom? Of welke rol nemen we zelf en welke rol willen onze inwoners en partners aannemen? Dit vraagt naast het samen werken aan het vergroenen van de stad dus ook heldere participatiekaders. We gaan ook verder onderzoeken op welke manier we beter kunnen samenwerken met onderwijsinstellingen, zoals de Universiteit Twente, het Zone.College, het ROC van Twente en het Saxion, in zowel onderzoek als uitvoering.